W ostatnich dniach na stronie Urzędu Zamówień Publicznych opublikowano analizę prawną poświęconą możliwości skorzystania z waloryzacji umów zawartych w celu realizacji zamówienia publicznego. Rzeczywiście wykonawcy od dawna wskazują, że na etapie rozstrzygania przetargu, czy innego konkursu nie sposób precyzyjnie określić ceny zamówienia, a późniejsze wahania na rynku często powodują, że realizacja umowy staje się po prostu nieopłacalna. Z resztą bez ryzyka błędu można stwierdzić, że brak uczciwych mechanizmów waloryzacji umowy jest jednym z podstawowych czynników zniechęcających przedsiębiorców do ubiegania się o zamówienia publiczne. Tymczasem UZP przypomina, że w obecnym stanie prawnym wprowadzenie do umowy o realizację przedmiotu zamówienia klauzuli waloryzacyjnej zależy od zamawiającego, który „znając czynniki jakie wpływają na poziom kalkulacji cen ofertowych, a także mechanizmy funkcjonowania rynku, w szczególności w ramach kontraktów długoterminowych, powinien formułować klauzule pozwalające na dostosowywanie poziomu wynagrodzenia wykonawcy do zmieniających się okoliczności”.
Co niezwykle istotne Urząd Zamówień Publicznych wskazał, że niedopuszczalna jest zmiana umowy polegająca jedynie na podwyższeniu wynagrodzenia wykonawcy. Mówiąc inaczej waloryzacja musi prowadzić do zwiększenia wartości umowy, a więc do zmian np. w zakresie zamówienia, czy sposobie jego wykonania. Niestety bez zamieszczenia w umowie – co ciągle zdarza się w niewielu przypadkach – klauzuli waloryzacyjnej przeprowadzenie tego procesu jest bardzo trudne, a często wręcz niemożliwe. To z kolei oznacza, że waloryzacja zamówienia uzależniona jest przede wszystkim od samych zamawiających, ci zaś przeważnie są jej niechętni. W ten sposób zamyka się krąg trudności związanych ze zmianą wartości zamówienia w trakcie wykonywania umowy, przez co niejednemu wykonawcy bardziej opłaca się zerwać kontrakt, niż go kontynuować. Z tych właśnie powodów klauzula waloryzacyjna powinna stać się z mocy prawa obowiązkowym elementem każdej umowy o realizację zamówienia publicznego.