Ciągle głównym źródłem finansowania przedsięwzięć infrastrukturalnych w Polsce są środki unijne, a w przypadku samorządu terytorialnego obok nich niemałe znaczenie mają różnego rodzaju inne, krajowe i zagraniczne programy pomocowe. Nic więc dziwnego, że zupełnie realna perspektywa zmniejszenia się wysokości pomocy unijnej powoduje pewne zaniepokojenie właściwie całego sektora publicznego. Stąd poszukiwanie alternatywnych możliwości finansowania różnego rodzaju przedsięwzięć – jedną z nich jest spopularyzowanie formuły partnerstwa publiczno-prywatnego. Celowi temu ma służyć znowelizowana – w wielu aspektach właśnie pod kątem inwestycji samorządowych – ustawa o partnerstwie.
Rozwój sektora publicznego i prywatnego
Jednak już na samym początku trzeba przyznać, że podstawową barierą w rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego są pewne stereotypy i uprzedzenia dotyczące wieloletniej i często opiewającej na poważne sumy współpracy partnerów. Niestety w wielu środowiskach jest ona postrzegana jako podejrzana, dająca okazję do różnego rodzaju zachowań niezgodnych z prawem, a tym samy narażającą strony na dotkliwą odpowiedzialność. Tymczasem na partnerstwo publiczno-prywatne należy patrzeć jako na szansę rozwoju dla każdej ze stron umowy. Partner publiczny przede wszystkim ma dzięki niemu możliwość zaoszczędzenia sporych środków, które mogą zostać przeznaczone na inne projekty, czy cele. Natomiast partnerzy prywatni otrzymują szansę rozwoju swojej działalności i zabezpieczenia funkcjonowania własnego biznesu nie raz przez wiele lat. Dlatego wybór ciekawej i elastycznej formuły partnerstwa publiczno-prywatnego pozwala sięgnąć do potencjału rodzimych przedsiębiorców, bez konieczności angażowania dużych środków krajowych, czy zagranicznych.
Ostatnia nowelizacja – dobry kierunek zmian
Patrząc na ostatnią nowelizację ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym śmiało można stwierdzić, że ustawodawca zauważył główne problemy hamujące rozwój partnerstwa, i to zarówno w zakresie społecznym, jak i prawnym. W nowej ustawie przewidziano mechanizmy mające na celu uwiarygodnienie realizacji inwestycji właśnie w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Podmiot publiczny został zobligowany do przeprowadzenia oceny efektywności realizacji przedsięwzięcia w formule PPP, ale co ważniejsze zyska on możliwość uzyskania opinii Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju co do stanu przygotowania dokumentacji projektu oraz zasadności jego realizacji właśnie w formie partnerstwa. Można przypuszczać, że zwłaszcza samorządy zainteresowane partnerstwem będą korzystać z tej możliwości. Uzyskanie tzw. certyfikacji ministerstwa będzie ważnym argumentem przeciwko wszystkim kontestującym realizację inwestycji właśnie w takiej formie. Jednocześnie pomoże to samorządom w przezwyciężeniu problemów związanych z trudnościami w uzyskaniu fachowej pomocy przy konstruowaniu dokumentacji wyboru partnera, a także realizacji samej inwestycji.
Nie mniej istotne są także inne ułatwienia wprowadzone do przedmiotowej ustawy ostatnią nowelą, zwłaszcza w zakresie możliwości finansowania inwestycji związanej z realizacją zadań samorządowych. Do tej pory jednostki samorządu mogły sfinansować bądź dofinansować tylko takie podmioty, które nie prowadziły działalność dla zysku, a więc w praktyce niewielki krąg stowarzyszeń, czy fundacji. Aktualnie sytuacja uległa zasadniczej zmianie. Samorząd może w całości sfinansować bądź pokryć część kosztów związanych z realizacją swojego ustawowego zadania przez każdy podmiot trzeci, bez względu czy prowadzi on działalność zarobkową, czy niezarobkową. Biorąc pod uwagę szeroki katalog zadań własnych samorządu – od edukacji i ochrony zdrowia po przeciwdziałanie patologiom społecznym – daje to ogromne możliwości zaangażowania kapitału publicznego w partnerstwo z sektorem prywatnym.