„Dziennik Gazeta Prawna” policzył, że blisko 40 jednostek samorządu terytorialnego skorzystało z pożyczek udzielanych przez Ministerstwo Finansów. Instrument ten – przewidziany w ustawie o finansach publicznych – pozwala samorządom na uzyskanie dodatkowego finansowania na atrakcyjnych warunkach. Oprocentowanie tego typu pożyczek wynosi połowę stopy redyskonta weksli w Narodowym Banku Polskim, nie mniej jednak niż 3% w skali roku. Jednocześnie „Dziennik” wymienia różnorodne powody ubiegania się przez lokalne władze o rządowe pożyczki: nadmierne zadłużenie (zwłaszcza w parabankach), zmiany w zasadach wpłat „janosikowego” na rzecz biedniejszych samorządów, konieczność ratowania szpitali, czy błędy urzędników popełniane podczas przygotowywania sprawozdań związanych z sytuacją finansową gmin. Do tej listy można by doliczyć zwiększanie się zadań publicznych przekazywanych do realizacji samorządom, a także problemy pojawiające się przy realizacji projektów współfinansowanych ze środków unijnych, czy innych programów zewnętrznych.
Otóż samorządy bardzo chętnie sięgały (i nadal sięgają) po tego typu dotacje, jednak korzystanie z nich zawsze wiąże się z koniecznością pokrycia tzw. wkładu własnego. Ten zaś, szczególnie dla biedniejszych gmin i powiatów, nie raz stanowi poważne obciążenie, często pokrywane środkami z kredytów. Osobną kwestią jest problemem racjonalności wielu tego typu inwestycji, które na etapie ich użytkowania generują ogromne koszty, również stanowiące balast dla lokalnych budżetów. Oczywiście inwestowanie – przede wszystkim w infrastrukturę – jest warunkiem rozwoju gmin, czy powiatów. Jednak nie musi się ono dokonywać za cenę poważnego zadłużenia, a w perspektywie groźby zapaści finansowej. W tej perspektywie warto zwrócić uwagę na formułę partnerstwa publiczno-prywatnego, które pozwala rozłożyć ryzyka związane z realizację inwestycji pomiędzy strony kontraktu. Dzięki temu samorząd zyskuje źródła finansowania niezwiązane z koniecznością zaciągania jakichkolwiek pożyczek przy jednoczesnym zaangażowaniu w realizację inwestycji poprzez posiadane już przez siebie zasoby.